Angst, de angel…

Uit het fantastische boek Fantoomgroei (bijna in één adem uitgeluisterd tijdens lange wandelingen, alleen de relatie automatisering/robotisering en minder inkomen voor werknemers blijft onderbelicht) leer ik dat schaarste lang niet altijd de definitie van economie geweest is. Lange tijd werd economie meer beschouwd als vaardigheid om een huishouden te bestieren. En een huishouden kan een particulier huis, een bedrijf, een land, een instelling betreffen, zoals je weet. Of als vaardigheid om te zorgen dat iedereen genoeg had om in welvaart te kunnen leven. Pas in de twintigste eeuw blijkt het schaarstedenken te zijn ontstaan, toen economie een wetenschap werd met toekomstvoorspellingen op basis van wiskundige formules…

Echt belangrijk is dat niet. Wat in de nieuwe economie eigenlijk centraal staat is de angst overwinnen om tekort te komen, ten diepste de angst om los te staan van het geheel. Hier zijn we allemaal mee opgevoed: alleen maar als je aan bepaalde voorwaarden voldoet heb je recht op geluk, welvaart, gezondheid. Anders hoor je er niet bij. Nog steeds die schadelijke gedachte dat we als mens in wezen niet oké zijn, tenzij we aan die voorwaarden voldoen. Dat schept onterechte superioriteitsgevoelens of juist een volkomen misplaatst gevoel van onwaardig zijn.

Ik geloof heilig dat we als mensen het vermogen hebben precies die werkelijkheid te creëren waar we individueel en/of collectief in geloven.

Zo geloven we dat kapitalisme of socialisme de enige politiek-economische keuzes zijn die we hebben. Dat macht iets is voor heersers en niet een individueel grondrecht voor zover het je eigen leven betreft. Dat de ander in beginsel nooit te vertrouwen is en voortdurend complotten tegen ons arme sloebers smeedt. Dat vrijheid iets is wat je eerst moet verdienen. Nemen we aan dat we zelf geen invloed hebben op de economie, terwijl we in wezen de hele dag met economisch handelen bezig zijn. Geloven we dat er verliezers en winnaars moeten zijn en herhalen we dat spelletje steeds. Denken we objectief en constructief bezig te zijn als we onze diepste emoties en ons hart negeren… Accepteren we de stelling dat er een autoriteit is buiten onszelf die bepaalt wat er met ons gebeurt…Zijn we ervan overtuigd dat het alleen de geniale, academisch gedrilde denkers zijn die hout snijden, maar dat het grootste deel van de mensheid eigenlijk niet in staat is zelf echte oplossingen te bedenken. Geloven we dat de elite van allerrijksten alleen maar uit is op het onderwerpen en uitputten van de minder geprivilegieerde massa medemensen (terwijl aan hun machtswellust ten diepste ook louter onzekerheid en angst ten grondslag kan liggen). Veronderstellen we we dat we onze avontuurlijke vrijheid moeten opofferen om een rechtvaardige wereld te kunnen hebben…

Ik vind het niet gek dat er veel in onze wereld niet prettig aanvoelt.

We hebben stuk voor stuk allemaal ons eigen parallelle universumpje, maar nóg sterker zijn de parallelle universa die we samen met een groep (een gezin, familie, dorp, stad, land, club, religie) creëren. Dat stukje geloof, dat stukje bewustzijn, is volgens mij essentieel om wezenlijk in jezelf, in onszelf iets te kunnen veranderen. Je mag daar rustig anders over denken, maar ik zie het zo. Onderzoek het denkbeeld eens…

Precies daarom wil ik ervoor gaan om met heilig geloof, ja vertrouwen, in échte vooruitgang, ontwikkeling van meer innerlijke groei, die de rijkdom die er volop is op iedereen uitstraalt. Die realiseert dat zorgen voor de ander ook zorgen voor jezelf is. En omgekeerd…Echte groei, die, de wereld redt, de aarde heel laat en ons in vrijheid allemaal een fatsoenlijk, ja zelfs heerlijk leven bezorgt…Van the happy few naar the happy humanity.

De angel is de angst dat we niet goed genoeg zijn en die kunnen we héél voorzichtig verwijderen…als we daarin willen geloven…